Bezdech Senny i Chrapanie
Bezdech Senny, Chrapanie i Polisomnografia czytaj dalej
Jeżeli budzisz się zmęczony, zasypiasz przed telewizorem czy nad książką, masz nadwagę, a partnerka/partner skarży się, że chrapiesz…
Zgłoś się do Nas, jest duże prawdopodobieństwo, że cierpisz na bezdech senny. Pomożemy ci.
Bezdech senny to zaburzenie oddychania w czasie snu spowodowane brakiem przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe. Czas trwania przerwy w oddychaniu może trwać od 10 do 120 sekund i pojawiać się nawet kilkaset razy w czasie snu. Powtarzający się bezdech senny powoduje, niedotlenienie, zaburzenia pracy serca i ciśnienia tętniczego oraz zaburzenia struktury snu, których objawem jest nadmierna senność w ciągu dnia.
Rodzaje bezdechu sennego:
- Obturacyjny bezdech senny powstaje z powodu obniżenia napięcia mięśniowego górnych dróg oddechowych. Dochodzi wówczas do zwężenia lub całkowitego zamknięcia przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Pojawiające się rozluźnienie tkanek miękkich podniebienia i gardła powoduje początkowo efekt chrapania. Obniżające się napięcie mięśniowe może doprowadzić do całkowitego zamknięcia dróg oddechowych.
- Centralny bezdech senny powstaje z powodu zaburzenia przekazywania impulsu z ośrodka oddechowego w mózgu do mięśni oddechowych. Brak sygnału powoduje, że organizm nie podejmuje żadnej reakcji na brak przepływu powietrza pomimo otwartych dróg oddechowych.
- Mieszany bezdech senny– zawiera elementy bezdechu obturacyjnego i centralnego.
Co powoduje bezdech senny w organizmie człowieka?
- Każdy epizod występowania bezdechu sennego zmniejsza ilość tlenu w organizmie, zwiększając ilość dwutlenku węgla, który normalnie zostałby usunięty podczas wydechu.
- W wyniku tych zmian zaburzona zostaje wymiana gazowa, a organizm jest narażony na funkcjonowanie w toksycznym środowisku.
- Epizody bezdechu zwiększają częstość akcji serca, podwyższają ciśnienie krwi, a w końcu osłabiają system autonomicznego reagowania organizmu.
- W czasie bezdechu organizm wysyła sygnały alarmowe, że potrzebuje więcej tlenu, mózg budzi śpiącego. Wraca normalne oddychanie, a dana osoba ponownie zasypia do momentu wystąpienia kolejnych zaburzeń. W zaawansowanych postaciach zaburzeń może dojść do kilkuset wybudzeń w czasie snu.
- Powtarzające się zaburzenia oddychania w czasie snu powodują brak fizjologicznego odpoczynku a co za tym idzie nadmierną senność.
- Objawy bezdechu sennego Najczęściej objawy bezdechu sennego zauważane są przez współmałżonka, który zwraca uwagę na pojawiające się przerwy w oddychaniu podczas snu lub przeszkadza mu chrapanie osoby cierpiącej na bezdech.
Inne objawy będące oznaką występowania zaburzeń oddychania w czasie snu to:
- Nadmierna senność – zasypianie mimo woli
- Uczucie suchości w ustach/ból gardła po przebudzeniu
- Budzenie się z odczuciem niewyspania pomimo „normalnego” spoczynku nocnego
- Częste głośne chrapanie
- Nadwaga
- Poranne bóle głowy
- Depresja
- Częste wstawanie do toalety w ciągu nocy
- Trudności z koncentracją, drażliwość
- Nadciśnienie
Przy zaniechaniu leczenia bezdech stanowi czynnik ryzyka sprzyjający wystąpieniu takich chorób jak: udar, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, choroby serca i naczyń krwionośnych, depresja.
Występowanie powyższych schorzeń bardzo często ma podłoże zaburzeń bezdechu sennego i jest oporne na lenienie do czasu podjęcia działań mających na celu przywrócenie normalnego rytmu snu.
Badania wykazują, że leczenie bezdechu sennego obniża poziom ciśnienia krwi u nadciśnieniowców oraz polepsza kontrolę poziomu glukozy u diabetyków.
Nadmierna senność w ciągu dnia powoduje, że osoby są w 70% bardziej narażone na spowodowanie wypadków komunikacyjnych w trakcie prowadzenia samochodu.
Trudności w koncentracji wpływają na powstawanie problemów w pracy zawodowej
Ciągłe zmęczenie wyklucza osobę cierpiącą na bezdech z życia towarzyskiego
Skala senności Epworth
We wstępnej kwalifikacji pacjentów podejrzanych o występowanie obturacyjnego bezdechu sennego, stosowana jest Skala senności Epworth. Jest to skala samooceny, polegająca na określeniu przez badanego (w skali 0-3) prawdopodobieństwa zaśnięcia w 8 sytuacjach życia codziennego:
Z jaką łatwością zapadłbyś w drzemkę lub zasnął w następujących sytuacjach?
- siedząc lub czytając
- oglądając telewizję
- siedząc w miejscu publicznym, bez konkretnej aktywności (zebranie, kino, teatr)
- podczas godzinnej, nieprzerwanej jazdy jako pasażer
- po południu, leżąc
- podczas rozmowy, siedząc
- po bezalkoholowym obiedzie, siedząc
- prowadząc samochód, podczas kilkuminutowego oczekiwania w korku
Zasady punktacji
Użyj następującej skali, aby wybrać najbardziej pasującą do Ciebie odpowiedź:
- 0 – nigdy nie zasnę
- 1 – małe prawdopodobieństwo zaśnięcia
- 2 – prawdopodobnie zasnę
- 3 – prawie na pewno zasnę
Interpretacja wyniku
Im wyższy wynik, tym większe prawdopodobieństwo, że Twoje problemy zdrowotne spowodowane są bezdechem sennym.
- 0-5 punktów – niższa normalna senność w ciągu dnia
- 6-10 punktów – wyższa normalna senność w ciągu dnia
- 11-14 punktów – łagodna nadmierna senność w ciągu dnia
- 15-18 punktów – umiarkowana nadmierna senność w ciągu dnia
- powyżej 18 punktów – ciężka nadmierna senność w ciągu dnia, konieczność konsultacji lekarskiej
Pamiętaj, test nie zastąpi konsultacji i diagnozy lekarskiej. Jeśli niepokoją Cię Twoje problemy ze snem, skontaktuj się z nami.
Informacje dla kierowców
Według zapisów dyrektywy 2006/126/WE, którą Polska wprowadziła 31 grudnia 2015 roku, kierowcy cierpiący na bezdech mogą stracić prawo jazdy. Nowe regulacje dotyczą pacjentów, u których zdiagnozowano nieleczony bezdech senny. Jednakże wprowadzono ograniczenia także w zakresie wydawania nowych praw jazdy kierowcom z umiarkowaną i ciężką formą tej choroby.
Obturacyjny bezdech senny (OBS) polega na wielokrotnym występowaniu w czasie snu epizodów, w czasie których przepływ powietrza przez drogi oddechowe jest zbyt mały lub jest zablokowany. Osoby, u których podejrzewa się bezdech senny umiarkowany albo ciężki muszą przejść specjalistyczne badania lekarskie.
Chorobę rozpoznaje się, jeśli średnio w każdej godzinie snu pojawi się przynajmniej pięć epizodów trwających nie krócej niż 10 s. Do czasu potwierdzenia bądź wykluczenia choroby lekarz może orzec wystąpienie przeciwwskazań do kierowania pojazdami. Chorzy z potwierdzoną przypadłością mogą bez przeszkód kierować. Zobowiązani są jednak do corocznych wizyt lekarskich, a nie jak dotychczas co trzy lata.
Według danych Komisji Europejskiej zaśnięcie jest powodem 7% wypadków na europejskich drogach w ogóle i 17 % wypadków śmiertelnych natomiast na polskich drogach co roku dochodzi do ponad 500 wypadków spowodowanych zaśnięciem kierowcy. W 2014 r. w takich wypadkach zginęło 77 osób, rannych zostało 846.
Szacuje się, że w Polsce na bezdech senny cierpi ok. 1,5 mln osób.
Zespół obturacyjnego bezdechu sennego ma znaczny wpływ na ryzyko występowania wypadków samochodowych. Osoby z bezdechem sennym, wskutek niedotlenienia organizmu i niewyspania, mają problemy z koncentracją, a także łatwo zasypiają, i zasypiają podczas jazdy samochodem, co wpływa na bezpieczeństwo ruchu drogowego.
Chrapanie
Dlaczego chrapiemy?
Chrapanie jest zjawiskiem akustycznym, powstającym podczas snu w wyniku wibracji miękkich tkanek w obrębie gardła środkowego, przy niecałkowitym zamknięciu górnych dróg oddechowych. Inne dźwięki powstające w czasie snu, jak „pufanie”, dmuchanie, syczenie czy świszczenie – powinny być określane tym terminem.
Chrapanie występuje szczególnie często lub nasila się u osób otyłych oraz po spożyciu alkoholu.
Otyłość sprzyja chrapaniu w wyniku mechanicznego zwężenia i zmniejszenia drożności górnych dróg oddechowych. Jeśli obwód szyi (rozmiar kołnierzyka koszuli) jest większy niż 42 cm, chrapanie i bezdechy są bardzo prawdopodobne.
Alkohol nasila chrapanie poprzez zmniejszenie napięcia mięśni, m.in. tych budujących ściany gardła. Zmniejszone jest też napięcie języka, który w pozycji leżącej swoim ciężarem naciska na tylną ścianę gardła i powoduje zmniejszenie jego drożności. Alkohol ponadto tłumi mechanizmy obronne, wiodące do wybudzenia organizmu w czasie bezdechów.
Istotnie na chrapanie wpływa też pozycja ciała podczas snu. Spanie na plecach wyraźnie nasila chrapanie, co wynika z opadania języka pod wpływem jego własnego ciężaru i tym samym zamykanie drogi oddechowej.
Obrzęk błony śluzowej ma istotne znaczenie dla wystąpienia chrapania.
Chrapanie jest początkowym etapem zaburzenia oddychania podczas snu i przeważnie poprzedza spłycenia i bezdechy. Pierwszymi objawami zaburzeń oddychania są ograniczenia przepływu powietrza. Dochodzi do wzmożenia siły ruchów oddechowych, które muszą pokonać większy opór. Kolejnym etapem jest opadanie tkanek miękkich w górnych drogach oddechowych, zaczynają pojawiać się wibracje oznaczające chrapanie. Następnymi etapami są spłycenia oddychania i bezdechy.